Farma Bimeks
Jama Lisac
Carevo Polje je primarna masovna grobnica u Jajcu, gradu u središnjoj Bosni i Hercegovini. Masovna grobnica je otkrivena na lokalnom groblju i sastojala se od dvije jame na maloj udaljenosti jedna od druge. U grobnicama su se nalazili posmrtni ostaci ratnih žrtava, bosanskih Srba, iz općine Donji Vakuf. Iz jama su 1998. godine ekshumirani posmrtni ostaci 81 osobe, uključujući dvoje djece od sedam i devet godina. Dvadeset i jednu godinu kasnije, 2019. godine, iz druge skrivene grobnice u Carevom Polju ekshumirani su posmrtni ostaci najmanje dvije osobe za koje se vjeruje da su Srbi ubijeni u ratu 1992-95. godine.
Mjesto masovne grobnice ostaje neoznačeno. Porodice stradalih i udruženja žrtava rata pokušavali su da obilježe ovo mjesto spomen-pločom, ali općina Jajce još nije dala saglasnost za to.
U septembru 1995. godine, snage bosanskih Hrvata napale su konvoj srpskih izbjeglica iz Donjeg Vakufa koji su pokušavali pobjeći ka Banja Luci koju su držali Srbi, cestom udaljenom oko 100 kilometara. Autobus kojim su putovali napadnut je dok je prolazio kroz napušteno selo Bravnice, u blizini Jajca, pri čemu je ubijen 81 civil. Poginulo je i devet pripadnika Vojske Republike Srpske, saopštila je policija, a više ljudi je ranjeno. Civili koji su zarobljeni u zasjedi odvedeni su u zatočeničke objekte.
U presudi Haškog tribunala kojom su generali Hrvatske vojske Ante Gotovina i Mladen Markač oslobođeni, navodi se da su od 8. do 15. septembra 1995. godine Hrvatska vojska i jedinice Hrvatskog vijeće obrane (HVO), u suradnji s Armijom BiH, izvele operaciju Maestral s ciljem preuzimanja kontrole nad području u blizini Drvara, Šipova, Jajca, Bosanskog Petrovca, Bosanske Krupe i Ključa.
U presudi se navodi da je jedna od jedinica koja je učestvovala u operaciji Maestral bila 4. gardijska brigada Hrvatske vojske, kojom je komandovao general Damir Krstičević, koji je kasnije postao hrvatski ministar obrane i bio potpredsjednik Vlade od 2016. do 2020. godine. Krstičević je negirao da je brigada učestvovala u zasjedu u Bravnicama, tvrdeći da se ona u vrijeme napada nalazila u njenom sjedištu u Splitu.
Nadežda Janković, koja je preživjela zasjedu u Bravnicama, kazala je da je u napadu učestvovala 4. gardijska brigada. „Pripadnici te vojske su bili u kanalu, odmah tu gdje su napadom i zaustavili autobus, dok su pripadnici HVO-a dolazili sa druge strane, preko mosta. Oni su osudili ovaj napad i pružili nam pomoć”, kazala je Janković za BIRN.
Ona kaže da je nakon napada vidjela vojnike u maskirnim uniformama: „Prolazili su tu kraj nas i smijali se, govorili da su nas dobro iskasapili. Bilo je i vojnika koji su prilazili i previjali nam rane. Ti vojnici su imali oznake HVO-a i šahovnicu na rukavu”.
Niko još nije optužen za ubistva u Bravnicama. Tužilaštvo BiH provodi istragu.
