Zeleni Jadar 6
Ravnice
Jezero Perućac je vještačko jezero na Drini, na granici Bosne i Hercegovine i Srbije, između Višegrada (BiH) i Bajine Bašte (Srbija). Ova lokacija je korištena za odlaganje leševa tokom oba svjetska rata, kao i tokom sukoba 1990-ih.
Do sada je identifikovano 238 osoba čiji su posmrtni ostaci pronađeni u jezeru Perućac a koje su u ratu ’90-ih ubijene ili od pripadnika Vojske Republike Srpske (VRS) ili Vojske Jugoslavije (VJ) i policije. Neke žrtve čija su tijela pronađena u jezeru ubijene su tokom rata u BiH (1992–1995.) u Srebrenici, Zvorniku i Višegradu, a 84 pronađena tijela pripadaju žrtvama rata na Kosovu (1998–1999.).
Lokacija masovne grobnice je neoznačena, a jezero Perućac je popularno turističko odredište sa vikendicama, restoranima, kafićima i objektima za vodene sportove. Ovo vještačko jezero napravljeno je 1966. godine za potrebe hidroelektrane u Bajinoj Bašti, udaljene oko 13 kilometara od jezera.
Prvu ekshumaciju posmrtnih ostataka iz jezera sprovela je Međunarodna komisija za nestale osobe (ICMP) u septembru 2001. godine, kada su pronađeni posmrtni ostaci Albanaca s Kosova.
Deset godina kasnije, nakon što je na zahtjev Instituta za nestale osobe Bosne i Hercegovine (INO BiH) i Radne grupe za nestale osobe u Prištini lokacija ponovo pregledana, na njoj su sprovedena iskopavanja, prilikom kojih su pronađeni posmrtni ostaci uglavnom bošnjačkih žrtava ubijenih tokom rata u BiH.
Još posmrtnih ostataka pronađeno je 2013. godine, kada su vlasti spustile nivo jezera.
U jezeru su pronađeni posmrtni ostaci desetero djece, od kojih je najmlađe – dječak Haris Podžić – imalo tri i po godine. Pronađeni su i posmrtni ostaci 40 žena, većinom iz Višegrada.
Sudije Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) su zločine počinjene u Višegradu tokom rata u BiH opisali kao jednu od “najzloglasnijih kampanja za deportaciju Bošnjaka”. Većina tijela bačena je u Drinu, ali ih je struja odnijela do jezera.
Tijela žrtava ubijenih tokom rata na Kosovu bačena su direktno u jezero. Nakon što su neki leševi počeli plutati u blizini brane hidroelektrane na jezeru Perućac, Vlastimir Đorđević, visoki zvaničnik Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije, rekao je da „treba preduzeti mjere za raščišćavanje terena”. Potom je uslijedila tajna državna operacija premještanja tijela iz vode u masovnu grobnicu na obali.
Operaciju su izveli operativci Ministarstva unutrašnjih poslova, među kojima je bio i Đorđević, koji je kasnije od MKSJ-a osuđen na 18 godina zatvora.
MKSJ je procesuirao nekoliko drugih osoba zbog zločina povezanih s masovnom grobnicom na jezeru. Tribunal je osudio Mitra Vasiljevića, bivšeg pripadnika paravojne grupe „Beli orlovi”, na 15 godina zatvora zbog zločina počinjenih na tom području. Osudio je i Milana i Sredoja Lukića, vođe iste paravojne grupe, na doživotni zatvor, odnosno 30 godina zatvora.
